Để phát triển và thành công trong công việc, nhân viên cần sở hữu kiến thức và kỹ năng cứng và mềm. Tuy nhiên, đối với một số người làm việc trong môi trường văn phòng, có một yếu tố khác quan trọng mà chỉ những người làm việc trong ngành mới hiểu, đó là “năng lực” thảo mai. Vậy thảo mai là gì và có nên thực hiện thảo mai để tăng cơ hội trong công việc? Hãy cùng TINGAMEMOI.TOP thảo luận về chủ đề này trong bài viết dưới đây.
Thảo mai là gì?
Trong từ điển tiếng Việt, không có định nghĩa chính thức về thuật ngữ “thảo mai”, tuy nhiên, từ này lại được sử dụng phổ biến trong cuộc sống hàng ngày. Mặc dù vậy, nguồn gốc chính xác của thuật ngữ này vẫn chưa được xác định rõ ràng. Có nhiều giả thuyết cho rằng “thảo mai” xuất phát từ hai câu ca dao “Thảo mai rao bán chỉ vàng – Vào đến giữa làng lại bán chỉ xanh”, biểu thị cho việc người bán rao một hướng bán một hướng, thể hiện sự gian dối, lừa gạt người mua. Câu ca dao này thường được sử dụng để châm biếm những người thiếu trung thực, không giữ chữ tín và có thái độ hai mặt trong lời nói, suy nghĩ và hành động.
Trên thực tế, thuật ngữ “thảo mai” được sử dụng trong nhiều tình huống khác nhau. Nó thường dùng để chỉ những người sống hai mặt, luôn giả vờ ngây thơ nhưng thực chất lại đầy toan tính, sử dụng lời nói và hành động để lấy lòng người khác và đạt được mục đích cá nhân.
Đặc điểm thường thấy của người thảo mai là gì?
Chúng ta dễ dàng nhận ra những người có tính chất thảo mai xung quanh, đặc biệt là trong môi trường công sở, qua một số đặc điểm như sau:
- Có sự không nhất quán giữa suy nghĩ, lời nói và hành động. Ví dụ, họ có thể nói xấu sau lưng một cách tồi tệ về một người, nhưng lại quay đầu tâng bốc, nịnh nọt khi đối diện, tạo ra sự nhầm lẫn rằng họ là hai người khác nhau.
- Chỉ đối xử tốt và tỏ ra quan tâm đến những người mà họ coi là “có ích”, như sếp, người thân quen… Trong khi đó, đối với những người nằm ngoài “vòng tròn lợi ích”, những người thảo mai sẽ hoàn toàn không quan tâm đến họ.
- Thường thể hiện sự phản ứng và quan tâm quá đáng đối với một vấn đề hoặc một người nào đó. Tất cả những hành động này đều được tính toán và có mục đích riêng.
- Luôn đối xử hòa nhã, yêu quý và khen ngợi đồng nghiệp, nhưng lại gây thương tổn từ phía sau lưng, thậm chí còn giả vờ vô tội.
- Cố gắng thu hút sự chú ý bằng cách thể hiện yếu đuối, làm nũng và tỏ ra đáng thương.
Đọc đến đây, có những cái tên hoặc hình ảnh của ai đó xuất hiện trong tâm trí của bạn không?
Có phải sống thảo mai là hoàn toàn tiêu cực?
Phần lớn các biểu hiện của thảo mai thường mang tính tiêu cực, tuy nhiên, khi nhìn từ góc độ thực tế, không phải lúc nào việc sử dụng thảo mai cũng là điều xấu. Trong môi trường công sở, những người có khả năng thảo mai thường có khả năng giao tiếp khéo léo, điều mà không phải ai cũng làm được. Điều này giúp họ xây dựng được mạng lưới quan hệ rộng rãi, điều đó rất có lợi trong công việc, đặc biệt là với những ngành nghề đòi hỏi giao tiếp với nhiều người. Sử dụng thảo mai một cách tinh tế nhằm tạo lòng tin và sự ủng hộ từ phía đối tác là điều rất phổ biến và không có gì sai trái, phải không?
Bên cạnh đó, thảo mai còn là một phương pháp hiệu quả để giải quyết những cuộc tranh cãi. Thay vì làm tổn thương người khác, những người thảo mai lựa chọn truyền đạt thông tin một cách nhẹ nhàng, tế nhị hơn, từ đó giảm bớt tính chất căng thẳng của vấn đề và để cho người khác tự hiểu ý. Đôi khi, thảo mai cũng được sử dụng để đạt được kết quả tốt, như khi cần nhờ người khác làm một việc gì đó hoặc muốn nhận ý kiến và đánh giá từ người khác.
Nếu chúng ta xem thảo mai là một điều tiêu cực, thì tại sao lại có nhiều người sử dụng phương pháp này và thu được nhiều lợi ích trong công việc và cuộc sống? Hãy nhìn nhận một cách khách quan và thành thật với chính bản thân, có phải bạn cũng đã từng tự đặt câu hỏi liệu có nên áp dụng thảo mai trong một số tình huống, dù bạn không thích những hành vi thảo mai?
Ranh giới giữa giao tiếp khéo léo và thảo mai là gì?
Cả thảo mai và giao tiếp khéo léo có điểm chung là có khả năng lấy lòng người khác thông qua cách nói chuyện, cử chỉ và hành động. Tuy nhiên, sự khác biệt giữa hai khái niệm này được tạo nên bởi một số yếu tố quan trọng.
Những người giao tiếp khéo léo thường mang tính chân thành và sẵn lòng chia sẻ mạng lưới quan hệ của mình với mọi người. Họ không ngại hay e dè sợ rằng người khác sẽ được lợi, vì họ nhận thức rõ nhất về tầm quan trọng của việc xây dựng và mở rộng mối quan hệ. Do đó, họ sẵn lòng giúp đỡ người khác mà không quan tâm đến lợi ích cá nhân.
Ngược lại, một số người có khả năng giao tiếp tốt, quen biết rộng nhưng lại có xu hướng kén chọn, chỉ xây dựng mối quan hệ khi người đó mang lại lợi ích cho họ. Họ có xu hướng lựa chọn và tiếp cận người khác dựa trên tiêu chí lợi ích cá nhân, đồng thời có thể bỏ qua những mối quan hệ không có lợi cho họ.
Tóm lại, điểm khác biệt giữa thảo mai và giao tiếp khéo léo nằm ở sự chân thành và lòng tốt trong việc chia sẻ và xây dựng mối quan hệ với người khác. Người giao tiếp khéo léo có xu hướng là những người chân thành, sẵn lòng giúp đỡ mọi người mà không quan tâm đến lợi ích cá nhân, trong khi những người chỉ thảo mai thường tập trung vào việc kiếm lợi ích cá nhân trong mối quan hệ.
Một trong những biểu hiện dễ nhận thấy của người thảo mai là sự phân biệt rõ ràng giữa các đối tượng “có ích” và không. Tuy nhiên, người giao tiếp khéo léo lại khác biệt với cách tiếp cận này. Họ có tinh thần tôn trọng đối phương, không phán xét hay phân biệt đối xử.
Một yếu tố cuối cùng là cảm giác mà họ mang lại cho người đối diện. Người thảo mai có thể “ngụy trang” thành người giao tiếp khéo léo bằng cách kiểm soát hành vi và lời nói, nhưng bản chất của họ không thể che giấu được. Hành động của những người giao tiếp khéo léo xuất phát từ tinh thần win-win, và do đó, cảm giác mà họ tạo ra sẽ khác biệt. Ran giới giữa hai khía cạnh này có thể mỏng manh, nhưng nó trở nên đáng tin cậy hơn khi áp dụng trong việc đánh giá con người, đặc biệt là đối với những người có trực giác tốt.
Ứng xử như thế nào khi phát hiện một đồng nghiệp thảo mai mà không hề chân thật?
Dù phát hiện đồng nghiệp bên cạnh có thể là người thảo mai trong một số trường hợp, tốt nhất là bạn nên ứng xử như bình thường và giữ khoảng cách cần thiết tùy vào mức độ thân thiết của mối quan hệ.
Đầu tiên, việc này sẽ giữ mọi thứ ở trạng thái cân bằng và làm cho việc làm dễ dàng hơn so với việc cố gắng cắt đứt mối quan hệ ngay lập tức. Thứ hai, nó sẽ giúp bạn tránh bị cuốn vào “drama” chốn công sở, bất kể những gì xảy ra xung quanh, vì bạn tập trung vào làm công việc tốt nhất của mình. Cuối cùng, việc ứng xử phù hợp sẽ bảo vệ bạn khỏi những năng lượng tiêu cực tồn tại trong môi trường làm việc, giữ cho tinh thần và thể chất của bạn không bị ảnh hưởng.
Có nên thảo mai trong môi trường công sở để được việc?
Khi đặt câu hỏi này, bạn đang đứng giữa hai lựa chọn là lợi ích và việc sống cho bản thân ở nơi làm việc. Có một câu đùa phổ biến ngày nay có thể phù hợp trong tình huống này: “Đã là người trưởng thành, tại sao chúng ta phải chọn một trong hai? Chúng ta có thể chọn cả hai”.
Ban đầu, có thể bạn sẽ không biết phải làm gì. Trong trường hợp đó, hãy cân nhắc và lựa chọn một hướng đi dựa trên từng trường hợp và giai đoạn trong sự nghiệp của bạn. Khi bạn trưởng thành theo thời gian, bạn sẽ tự biết cách điều chỉnh bản thân để đạt đến sự cân bằng. Bản chất của thảo mai không hoàn toàn xấu xa, nó phụ thuộc vào cách bạn tự xây dựng.
Dù bạn là ai, khi làm việc, quan tâm đến quyền lợi là điều tự nhiên. Quan trọng là bạn hiểu rõ những gì mình muốn và phù hợp với điều gì. Đây là chìa khóa để có câu trả lời chính xác cho câu hỏi về việc có nên thảo mai trong môi trường công sở để có được việc làm. Bạn có thể lựa chọn thảo mai hoặc không, miễn là bạn hài lòng với bản thân và quyết định của mình.
Kết luận
Thảo mai là hình thức gửi ngắn hạn không rõ các thông tin quan trọng hoặc yêu cầu giữa các nhân viên trong môi trường công sở. Mặc dù có tiện ích về tốc độ và tiết kiệm thời gian, thảo mai cũng mang theo một số rủi ro. Việc sử dụng thảo mai trong môi trường công sở cần được cân nhắc kỹ lưỡng. Đôi khi, nó có thể gây hiểu lầm, mất thông tin quan trọng hoặc gây xung đột trong công việc. Vì vậy, tùy thuộc vào tính chất công việc và các quy định của công ty, việc sử dụng thảo mai trong môi trường công sở cần phải được đánh giá kỹ lưỡng để đảm bảo hiệu quả và sự suôn sẻ trong công việc.
